عنوان : دانستنی های کشور فنلاند
فنلاند
جمهوری فنلاند کشوری است در منطقه اسکاندیناوی در شمال اروپا. این کشور ۵٫۴ میلیون نفر جمعیت دارد و پایتخت آن هلسینکی است. حدود یک میلیون نفر از جمعیت کشور در منطقه کلانشهری هلسینکی زندگی میکنند.
واحد پول این کشور یورو است.
دو زبان فنلاندی و سوئدی در این کشور رسمیت دارند. ۸۹/۳۳ درصد از مردم کشور فنلاندیزبان هستند و سوئدی در چند منطقه ساحلی در غرب، جنوب، و منطقه خودگردان اُلند صحبت میشود.
حدود ۷۸ درصد از مردم این کشور پیرو آیین لوتری از دین مسیحیت هستند و ۲۰ درصد
نیز مذهبی ندارند. کشور فنلاند در زبان فنلاندی سوئومی (Suomi) خوانده میشود. واژه
فنلاند که در فارسی بهکار میرود از نام فرانسوی آن کشور گرفته شدهاست. از نظر
بزرگی مساحت فنلاند هشتمین کشور در اروپا و پس از جمهوری کنگو شصت و پنجمین کشور در
جهان است. فنلاند از نظر جمعیت کم تراکمترین کشور در اتحادیه اروپا به حساب
میآید. فنلاند از قرن دوازدهم تا آغاز قرن نوزدهم جزئی از سوئد بود و پس از آن در
دورهای تبدیل به یک دوکنشین بزرگ خودگردان در امپراتوری روسیه شد و این وضعیت تا
انقلاب روسیه ادامه یافت. فنلاند هرساله به عنوان یکی از کشورها در صدر جدول کیفیت
بالای زندگی در جهان قرار دارد.
جغرافیا
فنلاند بین طول جغرافیایی ۲۲ تا ۳۲ درجه شرقی و عرض جغرافیایی ۶۰ تا ۷۰ درجه شمالی قرار دارد. فنلاند از شمال با نروژ، از شرق با روسیه، از غرب با سوئد همسایهاست. خلیج بوتنی در غرب، خلیج فنلاند در جنوب و دریای بالتیک در جنوب غربی آن قرار دارد.
فنلاند سرزمینی است پست، شامل چندین دریاچه ( معروف به کشور هزار دریاچه با پوشش ۱۰ درصد از مساحت کل کشور) و ۸۶ درصد کشور پوشیده از جنگل های توندرا و تایگا است. رشته کوههای آن اغلب در نیمه شمالی واقع شدهاند. بزرگترین دریاچه فنلاند سایمای بزرگ نام دارد که ۴۳۷۷ کیلومتر مربع مساحت آن است. بلندترین رود فنلاند نیز کمی یوکی با ۴۸۳ کیلومتر طول است.
این کشور ۲۰۰۰۰ جزیره با وسعتی بیش از ۱۰۰۰۰۰ کیلومتر مربع دارد. تابستان فنلاند بسیار درخشنده و گرم و کوتاه و زمستان آن بسیار تاریک، سرد و بسیار بلند دارد. در لاپلند در شمال فنلاند به مدت دو ماه تمام در زمستان خورشید طلوع نمیکند و در تابستان نیز دو ماه غروب آفتاب وجود ندارد.
قرار داشتن یک سوم از خاک فنلاند در بالای مدار شمالگان، این کشور را پس از
ایسلند، به شمالیترین کشور جهان مبدل ساختهاست. در شمالیترین نقطه فنلاند
تابستانها خورشید برای ۷۳ روز غروب نمیکند و همه ۲۴ ساعت روز هوا روشن است. در
زمستان نیز ۵۱ روز خورشید طلوع نمیکند. به علت نامساعد بودن آب و هوای شمال
فنلاند، جمعیت بسیار کمی در این مناطق زندگی میکند.
تاریخ
پیشینیان مردم کنونی فنلاند یعنی فینها در اواخر قرن اول و در اوایل قرن دوم میلادی مهاجرت خود را از ساحل جنوبی خلیج فنلاند به سوی فنلاند آغاز کردند. در قرن دوازدهم فنلاندیها برای حفظ خود در مقابل دشمنانشان بخصوص روسها، از سوئد طلب کمک کردند و بدین گونه فنلاند به تصرف سوئد درآمد.
سوئد در سال ۱۸۰۹ فنلاند را به الکساندر یکم (روسیه) تسلیم کرد. درسال ۱۹۰۱ مردم فنلاند دارای مجلس قانونگذاری و حق رأی شدند.
با روی کار آمدن مجلس بلشویکها در روسیه در سال ۱۹۱۷، همان مجلس، استقلال فنلاند را اعلام کرد. در سال ۱۹۲۰ اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی نیز استقلال فنلاند را به رسمیت شناخت.
پس از جنگ جهانی دوم به خصوص با آغاز نیمه دوم قرن حاضر، فنلاند وضع طبیعی خود
را به دست آورد و با وجود روابط تلخ گذشته با شوروی، هم اکنون دارای روابطی دوستانه
با این کشور است. فنلاند رشد اقتصادی و اجتماعی خوبی دارد و توانسته در سالهای
اخیر به کشوری پیشرفته تبدیل شود.
سیاست
نظام سیاسی فنلاند جمهوری است که بر اساس مجلس اداره میشود. رئیسجمهور مسئول معرفی نخستوزیر است و کابینه را نخست وزیر اداره میکند. نخست وزیر و کابینهاش باید بتوانند از مجلس رای اعتماد بگیرند.
مجلس این کشور ۲۰۰ کرسی دارد که نمایندگان آن برای دورهای چهار ساله انتخاب میشوند. رئیسجمهور که مسئولیت اصلیش هدایت سیاستهای خارجی است، هر شش سال یکبار توسط انجمن انتخاباتی، برگزیده میشود.
سن رأی در این کشور ۱۸ سالگی است و رأی دادن حق عمومی است.
در حال حاضر سائولی نینیسته رئیس جمهور این کشور است که در سال ۲۰۱۲ به ریاست جمهوری انتخاب شد.
نخستوزیر فنلاند یورکی کاتاینن است که در سال ۲۰۱۱ به این سمت انتخاب
شد.
ساختار حکومتی و روابط سه قوّه در فنلاند
از میان کشورهای سرزمینهای نوردیک، دو کشور ایسلند و فنلاند دارای سیستم حکومت جمهوری و دیگران سلطنتی هستند. البته فنلاند در یک مرحله از تاریخ به استقرار نظام سلطنتی نزدیک شده بود و آن زمانی بود که در سال ۱۹۱۸ شاهزاده آلمانی به عنوان پادشاه فنلاند انتخاب گردید؛ اما به علت جنگ جهانی دوم هرگز موفق نشد پا به خاک فنلاند بگذارد لذا بیشتر مردم فنلاند طی انجام یک همهپرسی به نظام جمهوری رأی دادند. با این وجود، در قانون اساسی فنلاند همچنان رگههائی از نظام سلطنتی باقی ماند و آن بدین معنی است که به رئیسجمهور قدرت واقعی بیشتری نسبت به بسیاری از جمهوریهای دیگر اروپا داده شد. قدرت رئیسجمهوری فنلاند خیلی بیشتر از پادشاهان سوئد، هلند و انگلستان است و شاید قابل مقایسه نیز نباشد. رئیسجمهور فنلاند قادر است پارلمان را منحل نموده و درباره انتخابات جدید تصمیم بگیرد. تصمیمگیری در سیاست خارجی فنلاند به عهده رئیسجمهور است. وی فرمانده نیروهای مسلح به هنگام صلح میباشد. او همچنین تمامی مقامات ارشد کشور را منصوب مینماید.
تعداد دورههای ریاستجمهوری فنلاند مطابق متمّم قانوناساسی که از اکتبر ۱۹۹۱ به مورد اجراء درآمد و در ژوئیه سال ۱۹۹۱ از سوی پارلمان به تصویب رسید، مقرر گردید رئیسجمهور فنلاند:
۱. مستقیماً با رأی مردم انتخاب گردد. قبل از این به وسیله ۳۰۰ نفر از نمایندگان ویژه انتخاب رئیسجمهور انتخاب میشد. این ۳۰۰ نفر را مردم برمیگزیدند.
۲. رئیسجمهور فقط دوبار میتواند به این سمت انتخاب گردد.
۳. برخی از اختیارات وی کاسته و بر اختیارات نخستوزیر اضافه گردید.
۴. انحلال مجلس از سوی رئیسجمهور تنها به ابتکار موجه نخستوزیر و پس از شنیدن توضیحات رئیس مجلس و نظرات احزاب انجام خواهد گرفت.
۵. رئیسجمهور بعد از شنیدن اظهارات و دیدگاههای احزاب در پارلمان به انتخاب وزیران اقدام خواهد نمود.
۶. دولت موظف است به هنگام تشکیل و یا به هنگام وقوع از هر گونه تغییرات سیاسی قابلتوجهی، برنامه سیاسی خود را به پارلمان تسلیم نماید و پس از گفتگو درباره بیانیه و برنامه سیاسی در پارلمان، دولت میباید رأی اعتماد حاصل نماید.
اصلاحات مزبور برای دههها است که مورد بحث و مجادله محافل سیاسی فنلاند واقع
شده است. این گفتگوها سرانجام به نتیجه رسید و فنلاند به سوی یک سیستم با دموکراسی
مستقیم گام گذاشت و مردم خود مستقیماً بالاترین مقام کشور را انتخاب خواهند
کرد.
نقش پارلمان
پارلمان مهمترین ارگان کشور فنلاند میباشد که دارای ۲۰۰ نماینده است. دولت منتصب رئیسجمهور باید رأی اعتماد کامل از پارلمان بدست آورد. مرجع قانونگذاری کشور پارلمان است که رئیسجمهور آن را به تصویب میرساند.
رئیسجمهور این قدرت را ندارد که از اجراء قوانینی که پارلمان وضع کرده جلوگیری نماید.
کمیته روابط خارجی فنلاند از فعالیتهای بینالمللی گستردهای برخوردار است و معمولاً جوّ داخلی را جهت سیاستگذاری و تصمیمگیری فراهم مینماید.
به علت قدرت پارلمان، فنلاند از دیدگاه غرب یک کشور با سیستم حکومت جمهوری پارلمانی تلقی میگردد که عالیترین نهادهای سیاسی آن رئیسجمهور و پارلمان میباشد.
پارلمان فنلاند از ۹ گروه پارلمانی برخوردار است که از نمایندگان هشت حزب تشکیل
شده و گروه نهم پارلمانی از سبزها میباشند.
قوّه قضائیّه
قوّه قضائیّه فنلاند مستقل از قوای دیگر میباشد و این قوه از نهادهای وزارت دادگستری، دیوانعالی و دیوانعالی اداری برخوردار است. سیستم دادگستری فنلاند شامل دادگاههای عمومی جهت دادرسی شکایات و جرائم و نیز دیوانعالی به عنوان عالیترین مرجع قضائی نظارت بر پایبندی قضات بر قانون، رفتار مجرمان قضایی و مقامات انتظامی میباشد.
دیوانعالی فنلاند مرکب از رئیس و تعدادی دادستان میباشد. آن دسته از موضوعات اداره قضائی که برطبق مواد خاص باید باز سوی دیوانعالی عمل گردد از قبل توسط وزارت دادگستری تهیه شده و جهت اجراء به دیوانعالی ارائه میگردد.
دیوانعالی اداری فنلاند شامل رئیس و تعدادی دادستان ذیربط میباشد. در صورت
نیاز به تغییر قوانین قضائی و یا نیاز به اصلاح و متمّم قوانین، دیوانعالی و
دیوانعالی اداری مشترکاً پیشنهادهای مربوطه را تسلیم رئیسجمهور نموده تا مقدمات
قانونگذاری آن فراهم شود.
فرهنگ
مهمترین رویدادهای مهم تاریخی یا ورزشی در فنلاند «پاوو نورمی» و «لاسه ویرن» هستند. این کشور موفقیتهای ورزشی مهمی در زمینه اتومبیلرانی و قهرمانی فرمول یک داشتهاست. «یاری لیتمن» و «سامی هیپیا»، دو ستاره فوتبال این کشور هستند.
از شخصیتهایی فرهنگی فنلاند میتوان به «ژان سیبلیوس» یا آهنگسازان معاصری چون «کایا ساآریاهو» و «ماگنوس لینبرگ» و رهبران ارکستری مانند «پکا سالونن»، «یوکا پا ساراسته»، «ساکاری اورامو» و «اوسو وانسکا» را نام برد.
فنلاندیها به فنلاندی بودن شرکت نوکیا و «لینوس توروالدز»، سازنده لینوکس افتخار میکنند. فنلاندیها شدیداً علاقهمندند که هر چه در خارج در مورد آنها مینویسند را بخوانند و همیشه نظر بازدیدکنندگان از فنلاند را درباره این کشور میپرسند